Door: dieptepsycholoog Jelmer van Nimwegen, MSc

Waarom stoppen met antidepressiva zo’n goed idee is

De theorie rond antidepressiva is: “Je hebt een depressie of een fobie, omdat je een stofje mist in je hersenen, namelijk serotonine.  Dit antidepressivum-pilletje verhoogt de hoeveelheid daarvan.” Dat was (letterlijk!) een marketingverhaaltje, dat al in de jaren ’80 werd ontmaskerd. Het is niet bewezen. Psychiaters weten dat al lang, desondanks blijven de ‘hoog’leraren die achterhaalde reclameslogan doorvertellen in de universiteiten en in hun spoor vertellen de huisartsen het aan hun patiënten. Psychische problemen zijn oneindig veel complexer dan ‘je mist één stofje’. Je opvoeding, het milieu waarin je groot werd en het sociale milieu waarin je nu leeft, je relaties, je werk, je woning, je fysieke gesteldheid: allemaal niks te maken met ‘stofje in je hersenen’. 

Dus waarom is het een goed idee om te stoppen? Omdat je pas dán gaat werken aan de feitelijke oorzaken. Zolang het pilletje je emoties afstompt, voel je de feitelijke nood niet en ga je niet met de werkelijke bronnen aan de slag. Vergelijk dat eens met een fysieke klacht, zoals ‘ik heb een gat in mijn kies’: een stevige pijnstiller innemen zorgt wel dat je de pijn niet of veel minder voelt, maar daarmee valt de prokkel weg om iets aan de oorzaak te doen. Dan  wordt het gat vanzelf groter en de pijn vanzelf erger! Tot de pijnstiller het niet meer kan onderdrukken. En dan is het ‘ineens’ paniek… Zo ook met psychische onbalans. Het pilletje van de psychiater (of de huisarts!) doet niks aan de feitelijke oorzaak, waardoor het psychische probleem blijft groeien en dan ‘ineens’ crisis… Als je uitgaat van een verkeerde veronderstelling, ga je ook de verkeerde oplossing vinden.