Door Jelmer van Nimwegen
Stoppen met antidepressiva en ‘de mensen’

Waarom stoppen met antidepressiva zo moeilijk is… 3: tegenwerking van arts, familie en de hele westerse maatschappij

3: remmende werking van de mensen in je omgeving

Stoppen met antidepressiva ligt sociaal moeilijk, want de mensen om je heen worden  bezorgd. Het ging niet goed met je, toen kreeg je medicatie. Het ging daarna ogenschijnlijk beter met je: minder bang, minder somber en je ging weer aan het werk. Opgelost. Maar zij voelden niet alle nadelen van de pillen, de ‘bij’werkingen. Als jij dan zegt: ‘Ik wil gaan stoppen met mijn antidepressivum’, zijn ze bang dat de ellende weer gaat beginnen. “Weet je het wel zeker? Je hebt die medicijnen nodig zegt de psychiater… Ben je niet bang dat je depressie weer terugkomt?” Vergelijk dat eens met de verslaafde die zegt dat ‘ie met z’n heroïne wil stoppen. Die krijgt álle mogelijke steun, moreel en praktisch.

 

Psycho-farmaceutische medicijnen zijn maatschappelijk niet alleen maar ‘geaccepteerd’. Ze worden met liefde en dankbaarheid omarmd. Vooral door degenen die de pillen niet hoeven slikken en niet weten wat ze met je ziel, je gevoel doen. Je familie, vrienden, je collega’s en je werkgever: állemaal hebben ze liever dat je braaf je pilletjes blijft slikken, want het is voor hen veel rustiger geworden. Mensen die van je houden zijn niet meer bang dat je op een dag van de flat springt. Vrienden zijn blij dat je weer meedoet en zelfs prettig gezelschap bent. Collega’s hoeven niet meer bij te springen of in te vallen als je je weer eens ziek meldt. Werkgevers zijn blij dat het werk lekker doorloopt. En de ziektekostenverzekeraar is blij dat je niet meer zo vaak naar de dokter gaat met vage klachten. Iedereen is alleen maar blij dat je slikt. Behalve jij. Want jij voelt wat het met je ziel doet. Hoe je emoties worden afgevlakt. Hoe je mond steeds droog is, je duizeligheid, de kilo’s die er aan vliegen, het gebrek aan zin in seks. Je levenslust staat op een laag pitje. En dat wil je niet meer. Dus je wilt stoppen. En iedereen om je heen wordt bang en bezorgd.

Tegenwerking
De mensen om je heen gaan proberen het plan uit je hoofd te praten – uit liefde en bezorgdheid. “Weet je dat wel zeker? De psychiater zei toch dat je tenminste een half jaar helemaal vrij van somberheid of angst moet zijn om aan stoppen met je antidepressivum te denken. En twee maanden geleden was je nog zo verdrietig weet je nog? En vorige week vroeg je je nog af of je dat werk eigenlijk nog wel wilde, omdat het zo zinloos aanvoelde. Het lijkt mij dus te vroeg om nu al te stoppen.” Maar ondanks de tegenwerking zet je door en je stopt. Dan reageert je lichaam: onttrekkingsverschijnselen, zoals bij iedere verslaafde gebeurt. De mensen om je heen reageren: “Zie je nou wel? Je bent weer helemaal van slag, net als vroeger. Zie je no dat je nog niet helemaal in orde bent? Je hebt je medicijnen gewoon nodig, dat geeft niks hoor, je hebt gewoon een stofjestekort…”. Maar je zet door, ondanks de tegenwerking. De puur lichamelijke afkickverschijnselen nemen af. Maar de lastige emoties die door de pilletjes met chemisch geweld waren afgedekt en weggedrukt, komen nu ongehinderd naar boven, zoals je kiespijn weer voelbaar wordt als de verdovende paracetamol is uitgewerkt. De oorzaken van verdriet, angst of somberheid zijn niet weggenomen door het ‘medicijn’ – het heeft niks genezen. Dat wordt nu voelbaar voor jou en zichtbaar voor de mensen in je omgeving. En daar klinkt het weer: “Zie je nou wel? Je hebt de pillen nodig. Je bent nog ziek. Geeft niks hoor, dat hebben zo veel mensen. Neem in vredesnaam je pillen weer, wat doe je jezelf toch aan??? Ik ben echt bezorgd voor je, ik wil gewoon het beste voor je, dat je weer blij en gelukkig bent.”

Veel mensen geven al op bij de fysieke afkickverschijnselen, de meeste ‘stoppers’ bezwijken onder de zware beproeving van de psychische onbalans en de absurd hoge  sociale druk.

Advies
De eerste is: weet wat er gebeurt. Bewustzijn, inzicht in je eigen situatie. Weet waar je aan begint. Bereid je voor op de fysieke onttrekkingsverschijnselen van de afkick. Weet dat dat iets anders is dan een bewijs dat je echt geestesziek bent. Realiseer je dat de mensen heel anders reageren op de alcoholist die onttrekkingsklachten krijgt, daar wordt gezegd: “Hou vol, dit hoort er bij, je lichaam is gewend aan de alcohol en eist die op, maar doe het niet! Hou vol!” ALs zo iemand zegt: “Ik zou wel een borreltje lusten nu, doe mij er maar ééntje, daar laat ik het bij. Echt waar.” dan zouden ze hem die absoluut niet geven. “Doe dat nou niet, je weet dat je daar niet tegen kan…”, etcetera. En als je weer angstig wordt, of somber of boos of jaloers of… welke negativiteit dan ook: dat is een teken dat er in je onbewuste allerlei oorzaken zitten die daarmee te maken hebben. als je van de klachten af wilt, moet je aan de oorzaken werken. En de doorzaak is niet: ik mis één stofje. Psychiaters weten dat al lang, maar ze blijven het zeggen, tegen beter weten in. Huisartsen wellicht minder helder, maar de meesten horen het te weten.

Dus: hou vol. Doe het rustig aan, bouw heel zorgvuldig af, in een tempo dat jou past en werk keihard aan de échte oorzaken.